11. HER YÖNÜYLE KENTSEL DÖNÜŞÜM ZİRVESİ (İZMİR) 21 Mayıs 2018
“HER YÖNÜYLE KENTSEL DÖNÜŞÜM ZİRVESİ –İZMİR” SONUÇ BİLDİRGESİ VE MANİFESTOSU
10 MAYIS 2018
Management Plus tarafından tüm şehirlerde organize edilen bu yıl da 11. si İzmir’ de düzenlenen “Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Zirvesi” 10 Mayıs Perşembe günü Mimarlar Odası Mimarlık Merkezi Konferans Salonunda yaklaşık 300 kişinin katılımı ile gerçekleşti.
İzmir Büyükşehir Belediyesinin destekleriyle “Kentsel Stratejiye Dayalı Akıllı Şehirler ” başlığı altında düzenlendi.
4 oturumdan oluşan zirvede açılış konuşmalarını İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ve İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Selahattin Varan yaptılar.
Tüm oturumlar çerçevesinde zirvenin ana çıktıları şu şekilde oluştu:
1. Kentsel dönüşümün hareket noktası ve değer olarak yer alması gereken en temel boyutunun insan olduğu
2. Kentsel dönüşümün insanlarımızın ve ekonomimizin gelişimi ve kalkınması için ülkemizin en büyük ve önemli projelerinden biri olduğu
3. Kentsel dönüşüm ve kentsel yenilenmenin her zaman gündemde tutulması gerektiği ve İzmir için hayati önem taşıdığı
4. İzmir kentsel dönüşüm modelinin diğer şehirlere örnek olabileceği
5. İzmir’ in akıllı şehirlere yatırımı arttırmasının özellikle enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik açısından çok önemli olduğu
6. İzmir’ in deprem riski altında olmasından dolayı ve kentsel dönüşümün acil bir zorunluluk olduğu
7. İzmir’ de toplu konut ihalelerine girecek müteahhit sayısının artması gerektiği
8. Akıllı kentin İzmir’ de bir hedef olduğu fakat öğrenerek ve uygulayarak ihtiyaç duyulan konularda programlar alarak geliştirilmesi gerektiği
9. Revize planlarla kentsel dönüşüm yapılamayacağı ve bir faciaya gidilebileceği
10. Herhangi bir afet durumunda İzmir’ de ekonomik kayıpların 30 milyar dolara çıkabileceği
11. İzmir’ de yılda 25 bin bina dönüştürülebilirse yaşanacak olumsuzlukların önüne geçilebileceği
12. Kentsel dönüşümün halkla bütünleştirilerek ve uzlaşarak geliştirilmesi gerektiği
13. Tüm paydaşların üzerine düşen sorumluluklar çerçevesinde insani menfaatler boyutunda kentsel dönüşüme önem vermeleri gerektiği
14. Kentsel dönüşümün etik boyutunun çok önemli olduğu ve herkesin daha çok kazanmak istediği bir rant anlayışıyla İzmir’ de kentsel dönüşümün gelişemeyeceği
15. İzmir de kentsel dönüşüm çalışmaları diğer şehirlere göre gecikse de bunun bir fırsat olduğu ve diğer şehirlerde yapılan hataların yapılmasını önleyeceği
16. Yeşil alanı, donatısı olmayan, insanların sosyo-psikolojik ihtiyaçlarını gözetmeyen ve gidermeyen projelere kentsel dönüşüm projeleri denemeyeceği
17. İnsan ve toplum sağlığının iyileştirilmesi, yüksek yaşam kalitesi sunan mekanların üretilmesi, yeni iş alanlarının geliştirilmesi, azalan komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesinin kentsel dönüşümün önemli bir boyutunu oluşturduğu
18. Kentsel strateji ve master plan yaklaşımın kentsel dönüşümün ana felsefesi olması gerektiği ve İzmir için hayati öneminin olduğu
19. Kentsel dönüşüm sürecinde İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerin yerel yönetimlerin vizyon planı, stratejik planlama ve master plan peşinde koşması gerektiği
20. Sosyal donatı alanlarının kentsel dönüşümün vazgeçilmez unsuru olması gerektiği ve projelerin buna göre geliştirilmesinin zorunlu hale getirilmesi
21. Yatay mimari koşullarını yaratabilmek için ada bazlı dönüşümün İzmir’ de motive etmek gerektiği
22. Estetik tasarımlarlarla kentsel dönüşümün yapılması ve İzmir şehir dokusunun korunarak entegre edilmesi gerektiği
23. Akıllı şehir çalışmalarının kentsel dönüşüm çalışmalarıyla entegre edilmesi gerektiği
24. Sanayi alanlarının dönüştürülmesinin önündeki yasal engellerin bir an önce kaldırılarak İzmir’ in gelişimine önünün açılması gerektiği
25. İzmir Büyükşehir ve ilçe Belediyelerin yapacağı çalışmalarla tarihi dokuyu öne çıkarmasının gerektiği
26. İzmir İlçe Belediyelerinin kentsel dönüşümün içine daha fazla girmelerinin gerektiği
27. Sosyal ve ekonomik boyutun kentsel dönüşümde ön plana alınması, insan ve mekan kavramı ekseni üzerine oturtulması gerektiği
28. Kentsel dönüşüm sürecinin hızlanması için halkla ilişkiler ve iletişim sürecinin geliştirilmesi gerektiği
29. 6306 nolu yasa ile diğer belediye yasalarının entegre edilmesi gerekliliği
30. Kentsel dönüşüm kanununun inovatif bir hale getirilmesi için karbon salımının azaltılması ve enerji verimliliğinin arttırılması konularının 6306 nolu yasanın içine koyulması gerektiği
31. Malik, müteahhit ve belediyenin işbirliği içinde olması gerektiği
32. Otopark ve donatı alanlarını projede çözemeyenlerin ruhsatlarının verilmemesi gerektiği
33. İzmir’ in otopark sorununun ivedi bir şekilde ele alınması ve çözülmesi gerektiği
34. İzmir’ e olan göçün yönetilmesi için gerekli çalışmaların acil başlatılması gerektiği
35. Göç doğru yönetilirse İzmir’ in betonlaşma ve yüksek binalardan çok yaşanabilir konutlara kavuşabileceği
36. Proje geliştiren müteahhit firmaların İzmir’ e göç eden insanların beklentilerine ve ihtiyaçlarına göre proje geliştirmeleri gerektiği
37. Kentsel dönüşümün Türkiye’ nin geleceği olduğu
38. Kentsel dönüşümün şehre ve şehir dokusuna katkısı olması gerektiği
39. Gecekondulaşma sürecinde terörün arttığı, kentsel dönüşümün bunu engellediği gerçeğinin unutulmaması gerekliliği
40. Tip sözleşmelerin geliştirilmesi gerektiği
41. Maliklerinde haklarını koruyabilecek ama süreci hızlandıracak bir tebligat yönetmeliğinin çıkarılması gerektiği
42. Gayrimenkul danışmanlarının kentsel dönüşüm konusunda uzmanlaşmalarının ve bu sürecin içene daha fazla müdahil olmaları gerektiği
43. Fizibilite ve değerleme kavramlarının kentsel dönüşüm için hayati önem taşıdığı bu çalışmalar yapılmadan projelere başlanmaması gerektiği
44. Müteahhitlerin ek maliyetlerle karşılaşmamaları için özellikle yasadaki hukuki süreçlerle ilgili dikkat edilmesi gereken hususların çok olduğu ve bu konuda hukuki danışmanlığın İzmir’ de gelişmesinin önemi
45. Donatı alanlarının artmasıyla suç oranlarının düşeceği
46. Kentsel dönüşüm projeleri için çok daha düşük faizli kredi imkanlarının devlet desteği ile sağlanması gerekliliği
47. Kentsel dönüşümde garantör kredisi tesis ederek projelere finansman sağlanabileceği
Zirvenin Sonuç Manifestosu
Kentsel dönüşüm sürecini güçlü kılacak husus, halkı sürecin içine dahil etmektir. Dolayısıyla, kentleri kentsel ölçekte, sosyal yapısı ve yaşayan dokusu da düşünülerek, yapısal olarak dönüştürmek gerekmektedir. Süreci, kenti tanımlayan değer haritaları, yoğunluk haritaları, yoksulluk haritaları, yoksunluk haritaları ve siluet haritaları gibi stratejik haritaların hazırlanması takip eder. Aşama aşama ilerleyen bu süreçte üzerinde durulması gereken üç önemli odak vardır.
Birincisi, stratejik vizyon olarak tanımlanan, dönüşümün parsel ya da proje bazında değil, daha geniş bir vizyonla yapılmasıdır.
İkincisi, Stratejik Kentsel Planlamadır. Sürecin bir kentsel vizyon kurgusu temelinde yürütülmesi gerekmektedir.
Üçüncü odak ise Stratejik Kentsel Tasarımdır. Tasarım ilkelerinin, tasarımdan etkilenecek insanlarla belirlenmesi esastır. Bunun için, tartışmaların yapılabileceği platformlar oluşturulmalı ve katılımlar sağlanmalıdır. Bu aşamalar sonucunda elde edilen analizlerle beraber, İzmir’ de nerelerin dönüşüm, nerelerin gelişim alanı olduğu, yaşayan insanların ne ölçüde etkileneceği konusunda bilimsel kararlar alınabilecektir. Hedefimiz, dünyadaki kentsel tasarım ilkeleri ile uygulanmış başarılı kentsel dönüşüm projelerini ve bu alandaki gelişmeleri özümseyen, parsel bazında değil kentsel ölçekte ele alınmış, yaşayan sosyal yapıyı da önemseyen, akıllı ve sürdürülebilir kentler planlamaktır.